Za około dwa, trzy miesiące odbędą się wybory samorządowe. Wybory być może trochę mniej trzymające krew w żyłach; mniej, można by powiedzieć, spektakularne. Jednak równie ważne jak elekcje parlamentarna i prezydencka. Warto zatem prześledzić jak i kogo wybierzemy najbliższej zimy. Na wstępie należy zaznaczyć, że wybierać będziemy organy władzy samorządowej na każdym z trzech stopni podziału terytorialnego w Polsce, czyli odpowiednio na szczeblu gminy, powiatu i województwa. Na poziomie gminy będzie to wójt, burmistrz lub prezydent miasta oraz rada gminy lub rada miasta w zależności od statusu danej miejscowości. Na szczeblu powiatu oraz województwa będzie to natomiast odpowiednio rada powiatu oraz sejmik województwa, z których to organów zostaną wybrane zarządy powiatu i województwa.
Jeśli chodzi o wybory do rady gminy, powiatu oraz sejmiku województwa to elekcję do tych organów reguluje ordynacja wyborcza z 1998 roku. Stanowi ona, że prawo wybieralności do wybranej rady przysługuje osobie mającej prawo wybierania do danej rady. A wspomniane tzw. czynne prawo wyborcze ma każdy obywatel polski, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat oraz stale zamieszkuje na obszarze działania określonej rady. Trzeba też wspomnieć, że prawo wybierania, a co za tym idzie, również bierne prawo wyborcze posiada obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat oraz stale zamieszkuje na obszarze działania wybranej rady gminy. Jeśli chodzi o liczbę radnych, których wybierzemy to zależy ona od liczby mieszkańców. I tak w sytuacji rady gminy liczba radnych będzie kształtowała się następująco: 15 radnych – w gminach do 20 tys. mieszkańców, 21 – do 50 tys., 23 – do 100 tys., 25 – do 200 tys. mieszkańców oraz po trzech na każde dalsze rozpoczęte 100 tys. mieszkańców, nie więcej jednak niż 45 radnych. Z kolei w skład rady powiatu wchodzą radni w liczbie 15 w powiatach liczących do 40 tys. mieszkańców oraz po trzech na każde kolejne rozpoczęte 20 tys. mieszkańców, lecz nie więcej niż 39 radnych. Natomiast jeśli chodzi o sejmik województwa to składa się on z 30 radnych w województwach liczących do 2 milionów mieszkańców oraz po 3 na każde kolejne rozpoczęte 500 tys.
Z kolej wybór wójta, burmistrza, prezydenta miasta reguluje ustawa o bezpośrednim wyborze wymienionych organów. Ustawa stwierdza, iż prawo wybieralności ma każdy obywatel polski posiadający prawo wybieralności do rady gminy, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 25 lat. Trzeba dodać, że kandydat nie musi w przeciwieństwie do kandydatów na radnych zamieszkiwać na terenie gminy, w której walczy o wybór.
|